umowa o pracę i działalność gospodarczą z tym samym pracodawcą

Kiedy zawieramy współpracę na umowie B2B, pracodawca jest de facto naszym klientem czy zleceniodawcą. Sama umowa nie nazywa się zaś „umową o pracę”, lecz „umową o współpracę”. Pracownik (samozatrudniony) ma własną działalność gospodarczą i wystawia pracodawcy fakturę na ustaloną kwotę, zwykle co miesiąc. Zatem widać, iż przy tym samym koszcie dla pracodawcy będzie Pan miał do dyspozycji więcej gotówki. Pamiętać należy o tym, iż w przypadku współpracy w ramach działalności nie przysługuje Panu płatny urlop (no chyba, że ustali Pan to z pracodawcą) w każdym razie domyślnie nie ma takiej możliwości. ponieważ prawo do urlopu wynika wprost z kodeksu pracy, który nie ma Umowa o pracę i jednoosobowa działalność gospodarcza – jak to połączyć? Czasem można spotkać się z opiniami, że spośród wariantów: „stabilny etat u pracodawcy” oraz „jednoosobowa działalność gospodarcza” możliwy jest wybór wyłącznie jednej opcji. Tymczasem, nic nie stoi na przeszkodzie, by oprócz zatrudnienia w Dwie umowy o pracę z tym samym pracodawcą a L4. Pracownik posiadający dwa stosunki pracy z tym samym pracodawcą, w przypadku zwolnienia lekarskiego czy to na siebie, czy na członka rodziny, ma prawo do świadczeń z tytułu choroby w ramach obydwu umów o pracę. Przykład 1. Pani Monika jest zatrudniona w firmie X w ramach dwóch umów o oraz liczbę zawieranych kolejno po sobie umów na czas określony z tym samym pracownikiem. Okres zatrudnienia na podstawie umowy lub umów o pracę na czas określony zawieranych między tym samym pracodawcą i pracownikiem, nie może przekraczać 33 miesięcy. Umowy na czas określony mogą być zawierane przez danego pracodawcę z jednym nonton film love lesson 2013 sub indonesia. Nie należy już do rzadkości to, że pracownik podejmuje zatrudnienie na podstawie więcej niż jednej umowy o pracę. Często zmusza go do tego sytuacja materialna lub charakter jego zawodu. Jednak są również przypadki, kiedy pracownik ma podpisane dwie umowy o pracę z tym samym pracodawca. Najczęściej wynika to z różnych charakterów wykonywanych od tego, czym podyktowana jest taka decyzja pracownika oraz czy posiada on wiele stosunków pracy z jednym lub wieloma pracodawcami, należy wiedzieć, jak rozliczyć jego wynagrodzenie oraz jakich innych przepisów należy przepisy nie zabraniają zawarcia więcej niż dwie umowy o pracę z tym samym pracownikiem. Często jest to jedyne wyjście, jeśli chcemy, aby pracownik wykonywał zadania kompletnie ze sobą niepowiązane. Jednak podczas zawarcia kilku stosunków pracy z tym samym pracownikiem, należy to uwzględnić w rozliczeniach czy w harmonogramie czasu pracy. Pozytywne jest jednak to, że pracodawca nie musi prowadzić podwójnych akt osobowych, bowiem zakładane one są dla pracownika, a nie do konkretnej nie wskazują ograniczenia co do liczby etatów podjętych przez pracownika. To znaczy, że pracownik może pracować na pełny etat na podstawie jednej umowy i przykładowo na ¼ na podstawie drugiej umowy. Tym samym ma dwie umowy o pracę. Rozliczenie wynagrodzenia Wynagrodzenie wypłacane z dwóch stosunków pracy należy rozliczać na takich samych zasadach jak rozliczanie wynagrodzenia pracownika z jedną ZUSW takim przypadku nie dochodzi do zbiegu tytułów do ubezpieczenia, co oznacza, że od obu umów należy odliczyć wszystkie składki ZUS, bez względu na wysokość otrzymywanego wynagrodzenia z każdej z uzyskania przychoduPodobnie jak w przypadku składek ZUS, koszty uzyskania przychodu również należy stosować podczas obliczania każdego z wynagrodzeń. Przypomnijmy, KUP wynoszą:250 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 3 000 zł - w przypadku podatnika, który uzyskuje przychody od jednego zakładu pracy, a jeżeli podatnik uzyskuje przychody równocześnie od więcej niż jednego zakładu pracy, to koszty nie mogą przekroczyć łącznie 4 500 zł300 zł miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 3 600 zł – jeżeli miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę. W takim wypadku, gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie od więcej niż jednego zakładu pracy, to koszty nie mogą przekroczyć łącznie 5 400 zł za rok Andrzej jest zatrudniony w zakładzie X na ⅔ etatu na stanowisku księgowego. Pracodawca podczas obliczania wynagrodzenia, na wniosek pracownika stosuje podwyższone KUP, ponieważ pan Andrzej nie mieszka w miejscowości, gdzie znajduje się zakład pracy, w którym jest zatrudniony. Od dwóch miesięcy zatrudniony jest dodatkowo w tym samym zakładzie pracy na ¼ etatu na stanowisku grafika komputerowego. Pan Andrzej ma dwie umowy o pracę. Pracodawca podczas rozliczania wynagrodzenia z tego stosunku pracy stosuje normalne KUP, ponieważ pan Andrzej pracę jako grafik komputerowy wykonuje zdalnie z domu. W związku z tym podwyższone KUP mu nie podatkowaInaczej rozliczeniu podlega ulga podatkowa. Pracownik zobowiązany jest złożyć pracodawcy oświadczenie PIT-2, w którym wskazuje, że z danej umowy należy odliczyć 1/12 kwoty wolnej od podatku. Pracownikowi w ciągu roku przysługuje 5100 zł ulgi podatkowej, w związku z czym ulga podatkowa możliwa do odliczenia w miesiącu wynosi 425 zł. Podatnik może złożyć oświadczenie PIT-2 tylko jednemu pracodawcy. Tym bardziej, jeśli pracownik posiada więcej niż dwie umowy o pracę z tym samym pracodawcą, może on stosować kwotę wolną od podatku przy wyliczaniu tylko jednego z pracyTak jak przepisy nie zabraniają zawarcia z pracownikiem kilku umów o pracę, tak samo nie określają limitu etatów. Jednak ograniczenie wymiaru zatrudnienia tego samego pracownika na kilku stanowiskach wynika wprost z przepisów dotyczących czasu pracy. Pracodawca, zatrudniając tę samą osobę na kilku stanowiskach, musi prowadzić osobne rozliczenia i ewidencje czasu pracy, jednak musi przy tym zachować wymagania norm czasu pracy, w tym: 11-godzinny nieprzerwany odpoczynek dobowy i średnio 40-godzinny tydzień pracy. W związku z powyższymi przepisami nie można zatrudnić pracownika na podstawie dwóch różnych umów na cały etat każdy, ponieważ pracownik nie będzie w stanie wypracować czasu pracy przy zachowaniu norm czasu pracy. Pozostałe obowiązkiNależy pamiętać, że dwa stosunki pracy to podwójne obowiązki. Pracodawca zobowiązany jest zadbać z każdego z nich o:badania lekarskie,szkolenie bhp,poinformowanie o ryzyku zawodowym oraz zasadach ochrony przed zagrożeniami,poinformowanie o przysługującym mu wymiarze urlopu wypoczynkowego oraz okresie wypowiedzenia,poinformowanie o obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu umowy o pracę z różnymi pracodawcamiMoże zdarzyć się tak, że pracownik jest zatrudniony na część etatu lub nawet na cały u jednego pracodawcy, postanowił dorobić sobie i zatrudnił się na kolejną część etatu w kolejnym zakładzie pracy. Taka sytuacja jest całkowicie możliwa i zgodna z wynagrodzeniaRozliczenie wynagrodzenia pracownika, który jest równocześnie zatrudniony u dwóch lub więcej pracodawców, jest dokładnie takie samo jak w przypadku pozostałych pracowników. Otóż każdy z pracodawców rozlicza wynagrodzenia tak, jakby jego pracownik nie posiadał innego zatrudnienia, czyli nalicza od tej umowy wszystkie składki ZUS, którym podlega pracownik oraz uwzględnia kwotę kosztów uzyskania przychodu. Jedynym wyjątkiem, tak jak w przypadku posiadania dwóch umów z tym samym pracodawcą, jest to, że pracownik może złożyć oświadczenie PIT-2 tylko w jednym zakładzie pracy. To znaczy, że tylko jeden pracodawca przy wyliczaniu wynagrodzenia może uwzględnić ulgę podatkową. W praktyce najczęściej ulga podatkowa rozliczana jest u pracodawcy, u którego pracownik rozpoczął pracę Krystyna jest zatrudniona w kilku małych firmach jako kadrowa na część etatu. Oświadczenie PIT-2 złożyła u pracodawcy X, ponieważ było to w danej chwili jej jedyne zatrudnienie. W kolejnych miesiącach podejmowała pracę w następnych firmach, jednak tam nie składała już takiego oświadczenia, informując, że ulga podatkowa jest już rozliczana u innego pracy i urlop wypoczynkowyPosiadanie przez pracownika umowy o pracę w innym zakładzie pracy nie ma żadnego wpływu na uprawnienia pracownika u kolejnego pracodawcy. Oznacza to, że każdy z pracodawców ma takie same obowiązki w stosunku do pracownika, jak w stosunku do ważne, pracodawcy układając harmonogram pracy pracownika, biorą pod uwagę jedynie rozkład czasu pracy, który pracownik wykonuje w ich zakładzie. To znaczy, że nie muszą brać pod uwagę tego, ile czasu pracownik wykonuje pracę u innego pracodawcy. Każdy zakład pracy zobowiązany jest przestrzegać norm czasu pracy wykonywanej na ich jest z uprawnieniami urlopowymi. Pracownikowi przysługuje wymiar urlopu zgodnie z okresem zatrudnienia i wymiarem etatu. Rozlicza się go również jedynie w ramach jednego stosunku pracy. Przykładowo pracownik może zaplanować sobie urlop u jednego pracodawcy, a w tym samym okresie pracować u Adam ma dwie umowy o pracę. Pracuje w dwóch firmach produkcyjnych na część etatu. W maju zaplanował wykorzystać tydzień urlopu wypoczynkowego u jednego z pracodawców. Jednak w tym samym okresie nie korzystał z urlopu w drugiej firmie, a w związku z większą dyspozycyjnością mógł skorzystać z pracy w nadgodzinach. Prawo nie zabrania posiadania kilku umów o pracę, nawet z tym samym pracodawcą. Warto jednak wiedzieć, jakie obowiązki ma pracodawca oraz jak rozliczać wynagrodzenie, jeśli zdecyduje się podpisać dwie umowy z jednym pracownikiem. Okazuje się, iż przejście z etatu na samozatrudnienie nie zawsze jest opłacalne, szczególnie, gdy wykonywane usługi będą dla byłego pracodawcy. W takim przypadku ich wykonywanie może pozbawić prawa nie tylko do ulg w składkach, lecz także podatku liniowego i zryczałtowanego. Tym samym potencjalne oszczędności mogą okazać się wcale nie takie duże. Co powinniśmy wiedzieć o przechodzeniu na samozatrudnienie? Co do zasady pracownik otrzymuje jako wynagrodzenie około 60% kwoty, którą pracodawca ponosi łącznie jako koszt jego zatrudnienia. Pozostałe 40% stanowią obciążenia w postaci podatku dochodowego, składek ZUS i ewentualnych wpłat na rzecz PPK. Odmiennie jest to w przypadku działalności gospodarczej, gdzie można obniżyć podatek dochodowy, a składki na rzecz organu rentowego płaci się od zadeklarowanej kwoty, która nie ulega wzrostowi wraz z wysokością wynagrodzenia. To zaś sprawia, iż im wyższe wynagrodzenie, tym bardziej opłacalnym jest przejście na działalność gospodarczą (oczywiście przy założeniu, że niskie składki oznaczają bardzo niskie świadczenia). Stąd też wiele osób decyduje się na wykonywanie umów o współpracy zawieranych w ramach działalności gospodarczej. Jednak osoby takie powinny pamiętać, iż mamy w tym aspekcie do czynienia z pewnymi wadami takiego rozwiązania, mianowicie, nie mają tutaj zastosowania przepisy prawa pracy i wynikające z nich normy ochronne, co jest szczególnie ważne chociażby dla kobiet planujących ciążę. W przypadku preferencji składkowo-ubezpieczeniowych dla samozatrudnionych zamiast pracujących na etacie, istotnym jest, kto będzie klientem takiej osoby, a szczególnie, czy przedsiębiorca wystawiał będzie faktury na dotychczasowego pracodawcę. Generalnie rodzaj umowy, w ramach której świadczone są usługi, zależy od woli stron. I skoro strony mogą wybrać rodzaj umowy, to mogą też go zmienić. Zatem w praktyce możliwym jest przejście z etatu (czyli stosunku pracy) na działalność gospodarczą (czyli samozatrudnienie). Możliwym jest także, że po zmianie podstawy świadczenia usług wykonawca umowy będzie nadal świadczył te same usługi, jakie wykonywał w ramach pracy etatowej. W tym zakresie należy jednak koniecznie pamiętać, iż przejście z etatu na działalność gospodarczą z założeniem świadczenia tych samych usług na rzecz dotychczasowego pracodawcy nie jest jednak zbyt atrakcyjne finansowo z uwagi na treść przepisów ubezpieczeniowych i podatkowych. Co jest ważne dla osoby przechodzącej na samozatrudnienie w kontekście podatkowo-ubezpieczeniowym? Generalnie przedsiębiorcy mogą opłacać składki ubezpieczeniowe na 4 sposoby: z wykorzystaniem ulgi na start, opłaca się jedynie składkę zdrowotnąprzez 2 lata korzystać można z małego ZUSprzy wykazywaniu niskich dochodów rozwiązaniem jest mały ZUS Plusmożna opłacać składki ubezpieczeniowe na zwykłych zasadach Jednak przejście z etatu na działalność gospodarczą i wykonywanie usług dla tego samego kontrahenta może pozbawić większości z opisanych wyżej ulg i możliwości. Przykładowo, zgodnie z art. 18 ust. 1 prawa przedsiębiorców, przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy do dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Aby jednak skorzystać z tej ulgi, nie można wykonywać usług na rzecz byłego pracodawcy, u którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym było się zatrudnionym i wykonywało się czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Interpretacja tych przepisów przez organ rentowy jest taka, iż zwolnienie obowiązuje przez 6 pełnych miesięcy kalendarzowych od miesiąca założenia przedsiębiorstwa, co sprawia, iż prawie nikt nie otwiera przedsiębiorstwa 1-go dnia miesiąca, gdyż otwarcie go od 2-go dnia miesiąca sprawia, iż zwolnienia trwa niemalże przez 7 miesięcy. A jak w tym zakresie wyglądają przepisy odnośnie ubezpieczeń społecznych? Otóż podobne jak opisane powyżej warunki zawarte są w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z nimi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wykonujących działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Jednak zasada ta nie ma zastosowania do osób, które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalnośćwykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej (w tym momencie niedostępna jest również ulga mały ZUS Plus) To wszystko sprawia, iż kontynuowanie współpracy z dotychczasowym pracodawcą w ramach działalności gospodarczej w przedmiocie tożsamym z wykonywaną wcześniej pracą na etacie, pozbawia ulgi na start, małego ZUS i małego ZUS Plus. A co jeszcze jest istotne w kontekście przechodzenia z etatu na samozatrudnienie? Otóż poza składkami drugim ważnym aspektem są podatki. Mianowicie podatnik, który wybrał liniowy sposób opodatkowania, traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania liniowego, jeżeli uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy usług w postaci takich czynności, jak te, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. Podobna sytuacja dotyczy możliwości opodatkowania podatkiem ryczałtowym. Otóż podatnik prowadzący działalność gospodarczą lub w formie spółki, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników: wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lubwykonywał lub wykonuje w roku podatkowymw ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. To wszystko zaś oznacza, iż przejście z etatu na rzecz samozatrudnienia może oznaczać dla przedsiębiorcy brak prawa do wyboru podatku liniowego i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Czy zatem przechodząc z etatu na rzecz samozatrudnienia definitywnie traci się możliwość stosowania ulg i odliczeń? Generalnie nie, a rozwiązanie problemu jest dość proste. Otóż wystarczy, by dotychczasowy pracodawca miał co najmniej 2 przedsiębiorstwa. I nawet jeżeli obie spółki będą należały do tych samych wspólników (posiadając tych samych beneficjentów rzeczywistych), to jednak będą to odrębne podmioty (posiadając odrębne numery NIP, REGON czy też KRS), będąc również odrębnymi pracodawcami i płatnikami. Stąd też podmioty chcące zoptymalizować swe koszty, tworzą bardzo często nową spółkę i proponują swym pracownikom przejście do tego nowego podmiotu w ramach samozatrudnienia. Wówczas bowiem przysługują zarówno preferencje w zakresie składek ZUS, jak i możliwości wyboru innej formy opodatkowania niż zasady ogólne. Innym rozwiązaniem jest założenie przedsiębiorstwa, które będzie świadczyło usługi inne niż te, które były wykonywane w ramach stosunku pracy. Pod warunkiem jednakże, iż przedmiot świadczonych usług będzie zgodny ze stanem faktycznym. Patrząc jednak na korzyści, jakie niesie ze sobą przejście z etatu na samozatrudnienie Zdarza się, że ta sama osoba jest zatrudniona w różnych formach (np. umowa o pracę, zlecenie) u dwóch lub więcej podmiotów, a być może prowadzi też działalność gospodarczą. Taka sytuacja to tzw. zbieg tytułów ubezpieczeń. W takim przypadku należy ustalić przede wszystkim, z jakiego tytułu składki będą dobrowolne, a z jakiego obowiązkowe. Zobacz: Umowa zlecenie 2016 - składki ZUS, zbieg tytułów Najczęściej spotykane przypadki zbiegów tytułów do ubezpieczeń: Umowa zlecenie zawierana ze studentem W przypadku zatrudnienia studenta, pracodawca zawierający z nim umowę zlecenie może zaoszczędzić na kosztach związanych z opłacaniem składek ZUS. Jeśli zatrudniany uczeń lub student nie ukończył jeszcze 26. roku życia, przy zawieraniu umowy zlecenie, nie podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Z takiej umowy będzie odprowadzana wyłącznie zaliczka na podatek. Zleceniodawca (pracodawca) nie zgłasza zatem zleceniobiorcy do ZUS i nie opłaca składek. Inaczej będzie w przypadku, gdy zleceniobiorca utraci status studenta lub ukończy 26 lat; wówczas zawarta z nim umowa zlecenie zobowiązuje pracodawcę do zgłoszenia do ZUS i opłacania składek społecznych i zdrowotnych. Opłacanie składek chorobowych jest dobrowolne. Polecamy produkt: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r. Umowa zlecenie z pracownikiem będącym już na etacie Zatrudnienie na umowę zlecenie osoby, która u innego pracodawcy jest zatrudniona na pełny etat w ramach umowy o pracę , a tym samym ma opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, wiąże się z koniecznością zgłoszenia jej wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Dotyczy to sytuacji, gdy w ramach umowy o pracę opłacane są składki od kwoty równej lub wyższej minimalnemu wynagrodzeniu. W roku 2013 minimalne wynagrodzenie wynosi 1600 zł brutto. Umowa o pracę i umowa zlecenia - zbieg tytułów do ubezpieczeń Jeśli zatrudniania na umowę zlecenie osoba pracuje u innego pracodawcy na etacie w niepełnym wymiarze godzin i ma zapewnione co najmniej minimalne wynagrodzenie, z tytułu zlecenia obowiązkowa jest tylko składka zdrowotna. Pozostałe składki mają charakter dobrowolny. Sytuacja, w której zleceniobiorca pozostaje jednocześnie w dwóch lub więcej stosunkach pracy, w celu ustalenia obowiązku podlegania do ubezpieczeń społecznych, konieczne jest zsumowanie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia z tytułu wszystkich umów o pracę, i tak: gdy łączna suma wyniesie co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, to z umowy zlecenie obowiązkowa będzie tylko składka zdrowotna; gdy wynagrodzenie z umowy o pracę będzie niższe niż minimalne, to od umowy zlecenie opłacać należy także składki na ubezpieczenia społeczne. Składka chorobowa jest dobrowolna. Umowa zlecenie zawierana z własnym pracownikiem Przedsiębiorca, który zatrudnia na umowę zlecenie własnego pracownika, który już pracuje u niego w ramach umowy o pracę, zobowiązany jest opłacać wszystkie składki z tytułu umowy o pracę oraz umowy zlecenie. Wynika to z przepisów o ubezpieczeniach społecznych, które takiego zleceniobiorcę traktują jak pracownika, a tym samym wymagane jest opłacanie za niego składek z tytułu umowy zlecenia jak ze stosunku pracy. Kilka umów zlecenie zawartych z jednym zleceniobiorcą Zawarcie kilku umów zlecenia z jednym zleceniobiorcą również stanowi zbieg tytułów ubezpieczeń. Wykonując jednocześnie kilka umów zleceń, zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu jednej umowy, tej zawartej najwcześniej. Na wniosek zleceniobiorcy, tytuł ubezpieczenia może zostać zmieniony na wybraną przez niego umowę. Zleceniobiorca na swój wniosek może również dobrowolnie zostać objęty ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z wszystkich umów. Jeśli pracownik zdecyduje, że z pozostałych umów zlecenie chce podlegać do dobrowolnego ubezpieczenia społecznego, to zleceniodawca będzie miał obowiązek opłacać od wszystkich umów zleceń także składkę wypadkową. Umowa zlecenia emeryta lub rencisty - zbieg tytułów do ubezpieczeń Osoba z prawem do emerytury lub renty Przy zatrudnieniu na umowę o pracę emeryta lub rencisty, trzeba liczyć się z koniecznością opłacania za takiego pracownika wszystkich składek do ZUS, czyli składek: emerytalnych, rentowych, chorobowych i wypadkowych. Zatrudniając emeryta pracodawca zwolniony jest z opłacania składek na Fundusz Pracy i na FGŚP. Zatrudniając emeryta lub rencistę na umowę zlecenie, jeśli taki pracownik nie ma z innego tytułu ubezpieczenia, to z umowy zlecenie obowiązkowe będą wszystkie składki oprócz dobrowolnej składki Umowy zlecenia zawarte z emerytami lub rencistami, tak jak w umowa o pracę, zwalniają pracodawcę z konieczności opłacania składek na FP i FGŚP. Zwolnienie pracodawcy z konieczności opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest możliwe pod pewnymi warunkami, a mianowicie: pracownik jest kobietą, która ukończyła 55 lat; pracownik jest mężczyzną, który ukończył 60 lat. Emeryt wykonujący pracę w ramach umowy zlecenia, który jest już zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w ramach umowy o pracę podlega do wszystkich ubezpieczeń, a w ramach umowy zlecenia obowiązkowa jest tylko składka zdrowotna. Forum Kadry Jeśli emeryt lub rencista zgłosi się do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, do czego ma prawo, pracodawca będzie miał obowiązek za takiego pracownika odprowadzać również składkę wypadkową. W przypadku gdy emeryt lub rencista, z którym zawierana jest umowa zlecenie, prowadzi działalność gospodarczą, to głównym tytułem do ubezpieczeń jest prowadzona działalność. Jeśli umowa zlecenie jest na kwotę brutto taką samą jak podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą, to tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jest ten tytuł, który powstał wcześniej. Pracownik, na swój wniosek, może zostać objęty dobrowolnymi ubezpieczeniami również z tytułu, który powstał później lub może wnioskować o zmianę tego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń. Osoba z prawem do renty lub emerytury, która wykonuje jednocześnie kilka zleceń, obowiązkowo podlega do ubezpieczeń emerytalnych i rentowych z tytułu pierwszej umowy zlecenie. Na swój wniosek może zostać objęta również ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym z pozostałych umów zlecenie. Umowa zlecenie z osobą przebywającą na urlopie macierzyńskim Pracownik przebywający na zasiłku macierzyńskim, pobierający ten zasiłek, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. W przypadku, gdy pracownik jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia, to z umowy zlecenie obowiązkowe będzie opłacanie składki zdrowotnej, a dobrowolne: opłacanie składki emerytalnej i rentowej. Umowa zlecenie z uczniem lub studentem - ubezpieczenie społeczne Umowa zlecenie z osobą przebywającą na urlopie wychowawczym Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tego tytułu, jeżeli nie maja innego tytułu do ubezpieczeń. Jeśli taki pracownik dodatkowo podejmie pracę na podstawie umowy zlecenie, to obowiązkowo będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenie. Pracownik taki powinien poinformować podmiot z którym ma podpisaną umowę o pracę i z tytułu tej umowy przebywa na urlopie wychowawczym, że jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenie i z tego tytułu będzie mieć opłacane składki. Umowa zlecenie a prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej Osoba, która prowadząc pozarolniczą działalność gospodarczą jednocześnie wykonuje prace na podstawie umowy zlecenie, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu działalności gospodarczej. Natomiast składki społeczne z tytułu umowy zlecenia mogą być dobrowolne. Gdy podstawa z umowy zlecenie jest równa lub wyższa od podstawy z działalności gospodarczej, to tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń będzie ten tytuł, który powstał wcześniej. Pracownik może złożyć wniosek o zmianę tytułów do ubezpieczeń. Zbieg tytułów do ubezpieczeń - rozliczenie pracownika na urlopie wychowawczym Umowa zlecenie w ramach prowadzonej własnej działalności gospodarczej W przypadku, gdy osoba posiadająca własną działalność gospodarczą świadczy usługi w ramach tej działalności na podstawie zawartej umowy zlecenie, której przedmiot jest taki sam jak przedmiot prowadzonej działalności, podlega ona ubezpieczeniom tylko z tytułu prowadzonej działalności. Za wykonanie tego rodzaju zlecenia osoba ta wystawia rachunek lub fakturę, a przychód podlega opodatkowaniu jako przychód z działalności gospodarczej. Umowa o pracę, umowa zlecenie i prowadzenie działalności jednocześnie Pracownik na etacie, który wykonuje umowę zlecenie, z własnym pracodawcą lub z innym podmiotem, i prowadzi działalność gospodarczą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę. Jeśli ta umowa zlecenie zawierana jest z własnym pracodawcą , to traktowana jest jak umowa o pracę, czyli te dwie umowy z jednym pracodawcą ulegają zsumowaniu i od całej kwoty należy opłacić składki. Z tytułu prowadzenia działalności będzie obowiązkowa wyłącznie składka zdrowotna. Forum Kadry Łączenie pracy na etacie z rozwijaniem własnego biznesu wymaga wysiłku i doskonałej organizacji, ale może być korzystne finansowo i dawać dużo satysfakcji. Jeśli i Ty rozważasz równoczesne zatrudnienie na umowę o pracę i prowadzenie działalności gospodarczej, sprawdź, na co warto zwrócić uwagę przed podjęciem decyzji o rejestracji swojej firmy. Czego dowiesz się z artykułu: • Umowa o pracę a działalność gospodarcza – kiedy warto być pracownikiem i przedsiębiorcą? • Etat i działalność gospodarcza – ZUS pracownika i przedsiębiorcy • Etat i działalność gospodarcza – koszty i formalności • Kiedy nie można łączyć etatu i działalności gospodarczej? | Umowa B2B – fakty i mity Umowa o pracę a działalność gospodarcza – kiedy warto być pracownikiem i przedsiębiorcą? Łączenie etatu i działalności gospodarczej jest popularnym rozwiązaniem, na które decydują się osoby stawiające swoje pierwsze kroki w biznesie. Zanim świeżo upieczony przedsiębiorca wdroży się w nowe procedury, a firma zacznie na siebie zarabiać, często mija sporo czasu. W takim wypadku etat jest gwarancją bezpieczeństwa w tym pierwszym okresie prowadzenia działalności. Inną korzyścią płynącą z takiego rozwiązania jest możliwość przetestowania swojego pomysłu na biznes. Może się bowiem okazać, że klienci wcale nie będą się do Twoich usług garnąć tak, jak zakładałeś, a rola przedsiębiorcy jednak nie będzie Ci odpowiadać. W takiej sytuacji dobrze jest mieć komfort powrotu na etat – choćby po to, by zyskać czas na stworzenie lepszego pomysłu na biznes. Trzecia możliwość to stałe łączenie umowy o pracę i działalności gospodarczej – nie każdy musi albo chce odchodzić „na swoje” w 100%, a własna firma może być po prostu dodatkowym źródłem przychodu. Utrzymanie płynności finansowej jest wówczas łatwiejsze niż wtedy, gdy ograniczasz się wyłącznie do bycia przedsiębiorcą. Prowadzenie własnej firmy daje wiele korzyści, a jedną z nich jest przynajmniej częściowa niezależność. Jako przedsiębiorca nie podlegasz przełożonym i samodzielnie ustalasz swój zakres obowiązków – no i możesz myśleć o sobie jako o prezesie przedsiębiorstwa! Łącząc różne formy aktywności zawodowej, nabywasz też i doskonalisz kompetencje miękkie, takie jak umiejętność zarządzania sobą w czasie, zdolności organizacyjne czy odporność na stres. | Własna działalność – z musu czy z wyboru? Etat i działalność gospodarcza – ZUS pracownika i przedsiębiorcy Zarówno etatowy pracownik, jak i osoba prowadząca działalność gospodarczą muszą opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Umowa o pracę stanowi obowiązkowy tytuł do ubezpieczenia, jeśli wynagrodzenie ze stosunku pracy jest niższe niż płaca minimalna. Nie odprowadza się natomiast składek od działalności, jeżeli wynagrodzenie ze stosunku pracy jest równe lub wyższe niż płaca minimalna obowiązująca w danym roku. Z przepisów nie wynika, że osoba łącząca etat i działalność gospodarczą powinna pracować w pełnym wymiarze godzin na podstawie jednej umowy o pracę. Równie dobrze może np. zajmować po pół etatu w dwóch zakładach pracy. Przedsiębiorca będący jednocześnie pracownikiem etatowym ma prawo dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia społecznego. Gdy korzysta z urlopu bezpłatnego, od jego wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę nie odprowadza się składek. Przedsiębiorca płaci je wówczas z tytułu prowadzonej działalności. Jeśli zaś chodzi o składkę na ubezpieczenie zdrowotne, odprowadza się ją zarówno od umowy o pracę, jak i z tytułu działalności gospodarczej. | Kalkulator składek ZUS pracownika Etat i działalność gospodarcza – koszty i formalności Prowadzenie firmy pozwala na uzyskanie dodatkowego przychodu, jednak warto pamiętać, że wiąże się też z pewnymi kosztami. Jednym z nich jest wspomniany już wyżej ZUS, a konkretnie składka zdrowotna. Do tego dochodzą zwykle koszty księgowości – ich wysokość może być różna w zależności od tego, czy płacisz za program do jej samodzielnego prowadzenia, czy decydujesz się skorzystać z usług biura księgowego. Inne najczęstsze koszty, które ponoszą osoby łączące działalność gospodarczą z umową o pracę, to np. opłata za stronę internetową, media, paliwo czy reklamę. Pocieszający jest natomiast fakt, że te i inne koszty konieczne do uzyskania przychodu lub utrzymania jego źródła mogą obniżyć wysokość Twojego podatku dochodowego. Jakie formalności czekają Cię, jeżeli chcesz zacząć łączyć etat i działalność gospodarczą? Aby otworzyć firmę, musisz złożyć wniosek do CEIDG (jest to bezpłatne), a następnie w ciągu 7 dni od założenia działalności – formularz ZUS ZZA w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki temu będziesz podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu wyłącznie z tytułu prowadzenia firmy. Z kolei jeżeli prowadzisz działalność, a dopiero podejmujesz pracę etatową, musisz wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych. W tym celu wypełnia się deklarację ZUS ZWUA. Konieczne jest również złożenie deklaracji ZUS ZZA i zarejestrowanie się w ten sposób do ubezpieczenia zdrowotnego. | Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – co zyskujesz? Kiedy nie można łączyć etatu i działalności gospodarczej? Przepisy umożliwiają swobodne łączenie umowy o pracę i działalności gospodarczej. Wyjątkiem od tego są indywidualne ustalenia z pracodawcą, np. gdy Twoja umowa zawiera klauzulę o zakazie konkurencji. W takiej sytuacji masz prawo prowadzić swoją firmę, ale tylko pod warunkiem, że zajmujesz się inną dziedziną niż Twój pracodawca, a Twoje usługi nie są konkurencyjne wobec jego działalności. Zakres ograniczeń wynika z treści klauzuli. O rozpoczęciu działalności gospodarczej muszą poinformować swojego pracodawcę nauczyciele i urzędnicy. | Klauzula o zakazie konkurencji – wszystko, co powinieneś wiedzieć Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą nie są pozbawieni prawa zawierania umów o pracę czy też wszelkiego rodzaju umów cywilnoprawnych. Jednak w takich przypadkach należy pamiętać o właściwym zgłoszeniu do ubezpieczeń i rozliczaniu należnych składek ZUS. W dzisiejszej publikacji opiszemy, jak wygląda naliczanie składek ZUS w sytuacji jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą i zawiera umowę o pracę i umowę zlecenie. Zbieg tytułów do ubezpieczeń Punktem wyjścia do naszych rozważań będzie wyjaśnienie pojęcia zbiegu tytułów do ubezpieczeń. Takie rozstrzygnięcie dotyczy przede wszystkim składek na ubezpieczenia społeczne. Do zbiegu tytułów do ubezpieczeń dochodzi w sytuacji, gdy dana osoba wykonuje różne czynności, które z punktu widzenia ustawy o ubezpieczeniach społecznych podlegają pod te ubezpieczenia. Zbieg tytułów do ubezpieczeń wystąpi przykładowo w sytuacji, w której osoba jest zatrudniona na umowę o pracę i prowadzi działalność gospodarczą. Dodatkowo ta sama osoba może mieć podpisaną umowę zlecenie z innym pracodawcą niż ten, u którego pracuje na etacie. W związku z tą tematyką spróbujemy przeanalizować mogące najczęściej wystąpić przypadki. Składki ZUS w działalności gospodarczej Prowadząc działalność gospodarczą przedsiębiorca ma do wyboru kilka form opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, oczywiście o ile spełnia wymagania ustawowe. Przy jednoosobowej działalności gospodarczej można korzystać: Z ulgi na start. Z preferencyjnego ZUS. Z Małego ZUS Plus. Z dużego ZUS. To czy będziemy zobowiązani do zapłaty składek społecznych z każdego tytułu przy zbiegu tytułów do ubezpieczeń będzie zależało od wielu czynników. Poniżej opiszemy po kolei, w jaki sposób wygląda opłacanie składek społecznych jeśli prowadzimy działalność gospodarczą i jesteśmy zatrudnieni na umowę o pracę i/lub umowę zlecenie. Działalność gospodarcza a umowa o pracę Bardzo często przedsiębiorcy poza działalnością gospodarczą mają zawarte również umowy o pracę. Rodzi się wówczas pytanie, w jaki sposób powinny być rozliczane składki na ubezpieczenia społeczne? Czy wystarczy zapłata ubezpieczenia społecznego przez naszego pracodawcę, czy jednak trzeba również opłacać składki społeczne w działalności? Otóż nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie. Co do zasady z tytułu zawartej umowy o pracę podlega się pod obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Jeżeli wysokość wynagrodzenia na etacie stanowi co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, to wówczas dana osoba podlega pod ubezpieczenie jedynie z tego tytułu. Jednak jeżeli to wynagrodzenie jest niższe, chociażby z powodu zatrudnienia na część etatu, to w takim przypadku należy płacić składki społeczne również w działalności gospodarczej. Przykład 1 Pan Sebastian jest zatrudniony na umowę o pracę z miesięcznym wynagrodzeniem zł brutto, dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą. Z uwagi na to, że z etatu osiąga kwotę powyżej minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w 2022 roku wynosi zł, pan Sebastian w działalności ma obowiązek opłacania jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne, nie podlega pod obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Przykład 2 Pani Ania jest zatrudniona na ½ etatu z miesięcznym uposażeniem zł. W działalności gospodarczej opłaca składki społeczne w ramach ZUS preferencyjnego. W takim przypadku, ponieważ miesięczna kwota wynagrodzenia nie przekracza zł w 2022 roku, pani Ania opłaca składki społeczne również z działalności gospodarczej. Przykład 3 Pani Katarzyna jest zatrudniona na umowę o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy u dwóch pracodawców i prowadzi działalność gospodarczą. Jedna umowa opiewa na kwotę zł, a druga zł, suma kwot z obydwu umów przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2022 roku. W takim przypadku pani Kasia nie musi opłacać składek społecznych w działalności. Przykład 4 Pani Krystyna jest zatrudniona na ¾ etatu z wynagrodzeniem zł i prowadzi działalność gospodarczą. Składki na ubezpieczenia społeczne w takim przypadku będą opłacane obowiązkowo od umowy o pracę a w działalności gospodarczej będą dobrowolne. Przykład 5 Pani Magdalena jest studentką, nie ukończyła jeszcze 26 lat. jest zatrudniona na umowę o pracę na ¼ etatu za kwotę zł i jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą, w której opłaca składki preferencyjne. W tym przypadku będzie obowiązek zapłaty składek społecznych i składki zdrowotnej od umowy o pracę i z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Status studenta do 26 lat nie zwalnia z obowiązku zapłaty składek ZUS od umowy o pracę. Działalność gospodarcza a umowa zlecenie Kolejną sytuacją z jaką możemy mieć do czynienia to prowadzenie działalności gospodarczej i zawarcie umowy zlecenie lub kilku umów zlecenie. W takim przypadku może również wystąpić kilka scenariuszy. To czy trzeba będzie obowiązkowo opłacać składki społeczne z tytułu umowy zlecenie zależy przede wszystkim od tego jaki ZUS płacimy w działalności. Jeżeli podstawa wymiaru do naliczania składek społecznych w działalności będzie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku, to trzeba będzie płacić składki społeczne również od umowy zlecenie. Natomiast jeżeli podstawa wymiaru składek w działalności była wyższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia, to wówczas składki społeczne od umowy zlecenie będą dobrowolne. Jak należy rozumieć te zależności opiszemy na przykładach poniżej. Przykład 6 Pan Andrzej prowadzi działalność gospodarczą i w miesiącach luty-kwiecień 2022 r. podpisał umowę zlecenie na kwotę zł. W działalności opłaca składki ZUS na zasadach preferencyjnych, a więc poniżej minimalnego wynagrodzenia za pracę. W takim przypadku pan Andrzej opłaca składki społeczne w działalności i od umowy zlecenie. Przykład 7 Pani Ilona prowadzi firmę i jest zatrudniona na dwie umowy zlecenie, z których pierwsza jest na kwotę zł a druga na kwotę zł. W działalności opłaca składki preferencyjne. Z uwagi na to, że suma kwot ( od umowy zlecenie przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, w 2022 roku jest to zł pani Ilona nie ma obowiązku opłacania składek społecznych z działalności. Przykład 8 Pan Michał prowadzi firmę i opłaca duży ZUS. Dodatkowo w miesiącach kwiecień-maj 2022 roku zawarł umowę zlecenie poza działalnością na kwotę zł miesięcznie. W takim przypadku, ponieważ podstawa wymiaru składek w działalności gospodarczej jest wyższa niż minimalne wynagrodzenia, wynosi bowiem zł, składki społeczne od umowy zlecenie są dla pana Michała dobrowolne. Przykład 9 Pan Marcin w działalności gospodarczej opłaca składki preferencyjne. Od kwietnia do września 2022 roku podpisał umowę zlecenie na miesięczne kwoty zł, która przekracza minimalne wynagrodzenie za 2022 rok. W takim przypadku pan Marcin w okresie r. może zmienić obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych z działalności gospodarczej na umowę zlecenie i wówczas nie będzie miał obowiązku opłacania składek społecznych z działalności. Przykład 10 Pan Krystian studiuje, prowadzi działalność gospodarczą i niekiedy pracuje na umowę zlecenie. Ponieważ nie ukończył jeszcze 26 lat zleceniodawca nie będzie miał obowiązku naliczania i pobierania składek ZUS ani na ubezpieczenia społeczne ani na ubezpieczenie zdrowotne. Obowiązkowe będą natomiast składki ZUS w działalności gospodarczej. ZUS z działalności a umowa o pracę i umowa zlecenie Może jeszcze dojść do tzw. kumulacji, a więc prowadzimy działalność, jesteśmy etatowym pracownikiem i dodatkowo zawieramy umowę zlecenie z inną firmą niż ta, z którą mamy podpisaną umowę o pracę. W takim przypadku należy pamiętać, że z tytułu umowy o pracę podlegamy pod obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Jeżeli podstawa wymiaru składek społecznych na etacie będzie równa lub wyższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, to jesteśmy zwolnieni ze składek w działalności gospodarczej i od umowy zlecenie. W sytuacji, gdy podstawa będzie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia należy każdą sytuację rozpatrywać indywidualnie. Przykład 11 Pani Magdalena prowadzi firmę, w której opłaca duży ZUS. Jest również zatrudniona na umowę o pracę, w której zarabia zł. W miesiącu maju 2022 roku zawarła dodatkowo umowę zlecenie z innym podmiotem niż jej pracodawca, gdzie pracuje na etacie, z której osiągnęła przychód w kwocie zł. W takim przypadku, ponieważ wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę jest wyższe od minimalnego pani Magda nie musi opłacać w maju składek na ubezpieczenia społeczne w działalności i od umowy zlecenie. Przykład 12 Pani Jolanta pracuje na umowę o pracę na ½ etatu za kwotę zł i prowadzi działalność gospodarczą, gdzie opłaca preferencyjny ZUS. W miesiącu lipcu 2022 r. podpisała umowę zlecenie z własnym pracodawcą na kwotę zł. W takim przypadku umowa zlecenie będzie objęta obowiązkowo również składkami na ubezpieczenia społeczne a więc suma wypłat z umowy o pracę i zlecenia wyniesie zł, a więc powyżej minimalnego wynagrodzenia. Tym samym składki społeczne w działalności będą dla pani Jolanty dobrowolne. Przykład 13 Pani Krystyna prowadzi firmę i opłaca duży ZUS. Jest zatrudniona na ½ etatu za kwotę zł i zawarła umowę zlecenie z obcym pracodawcą w miesiącach czerwiec-sierpień 2022 r. na kwotę zł miesięcznie. W tym przypadku obowiązkowa będzie zapłata składek społecznych od umowy o pracę a z działalności i od umowy zlecenie będzie dobrowolna. Przykład 14 Pani Ania nie ukończyła 26 lat, jest studentką i postanowiła zatrudnić się na część etatu, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości zł. Dodatkowo ma podpisaną umowę zlecenie na kwotę zł z innym pracodawcą. Pani Ania prowadzi również działalność gospodarczą, w której opłaca ZUS preferencyjny przez okres 2 lat. W takim przypadku obowiązkowe będą składki ZUS z prowadzonej działalności gospodarczej i od umowy o pracę, od umowy zlecenie nie będą naliczane składki ZUS. Zbieg tytułów do ubezpieczeń a składki społeczne Najczęściej z każdego tytułu a więc od działalności gospodarczej, z tytułu umowy o pracę i umowy zlecenie opłacane są składki zdrowotne na zasadach opisanych w przepisach. Od 2022 roku zasadniczo zmieniły się zasady rozliczania składki zdrowotnej w prowadzonej działalności gospodarczej o czym trzeba pamiętać przy comiesięcznych rozliczeniach przesyłanych do ZUS. Podsumowanie Tematyka rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji, gdy dojdzie do zbiegu tytułów do ubezpieczeń jest bardzo obszerna. Trudno w jednej publikacji zamieścić i opisać wszystkie mogące wystąpić przypadki. W podanych przykładach przedstawione zostały tylko niektóre typowe sytuacje, każdy przypadek powinien być jednak analizowany indywidualnie, ponieważ może się różnić w szczegółach. Jeżeli chodzi o studentów do 26 roku, to z punktu widzenia rozliczania składek ZUS, to są oni zwolnieni do 26 roku ze składek społecznych i zdrowotnych jedynie od umowy zlecenie, pod warunkiem że jest zawarta z innym pracodawcą niż umowa o pracę. Rozliczanie ZUS studenta z działalności gospodarczej i od umowy o pracę odbywa się na zasadach ogólnych.

umowa o pracę i działalność gospodarczą z tym samym pracodawcą